Yazıda neler var?
İki farklı dili bilmek, konuşup anlayabilmek, bu iki dil arasında tercüme yapabileceğiniz anlamanı gelmemektedir. Tercüme, kendine has özellikleri olan, profesyoneller tarafından yapılması gereken, zahmetli bir iştir.
Ancak tarih boyunca bir çok insan, uzmanlıkları tercüme olmamasına rağmen, büyük tercüme işlerinin sorumluluğunu almak durumunda kalmışlardır. Bu durum bir çok tercüme hatasının da hafızalara kazınmasına neden olmuştur.
İyi bir tercümanın ve tercüme hizmetinin önemi, işler kötüye gittiğinde daha iyi anlaşılır. Tarihin gördüğü bazı ufak tercüme hatalarını ve büyük sonuçlarını sizler için derledik.
71 Milyon Dolarlık Kelime
1980 yılında Amerika’da yaşayan bir ailenin 18 yaşındaki oğlu Willie Ramizer, Florida’daki bir hastaneye, komada olduğu gerekçesiyle götürülmüştür. Aile sadece İspanyolca konuşabildiği için, hem İngilizce hem de İspanyolca konuşmayı bilen bir hastane personeli durumu doktorlara açıklamıştır. Ancak tercüme yaparken ufak bir detayı fark etmeyen hastane çalışanı, “intoxicado” kelimesini “intoxicated” olarak çevirmiştir. “Intoxicado” kelimesi “intoxicated” kelimesinden çok “poisoned” kelimesine daha yakındır.
Ramirez’in ailesi, oğullarının yemekten zehirlendiğini düşünmektedir, ancak aslında oğulları beyin kanaması geçirmektedir. Doktorlar ise “intoxicated” çevirisi nedeniyle kendisine aşırı ilaç kullanımı tedavisi uygulamaktadırlar. Tüm bu sorunlar nedeniyle Ramirez kötürüm kalmıştır. Daha sonra yapılan soruşturmalar sebebiyle hastaneye 71 milyon dolarlık tazmina ödeme cezası verilmiştir.
Başkanın Aşkı
1977 yılında Polonya’yı ziyaret eden Amerikan başkanı Carter’ı anlayabilmek için İngilizceden Polonyacaya çeviri yapabilen Rus bir vatandaş görevlendirilmiştir. Carter’ın “Gelecek istekleriniz için Amerika’dan ayrılarak geldim” şeklindeki cümlesini “Gelecek arzularımız için Amerika’yı terkederek sana geldim” şeklinde çevirerek olaya romantik bir hava katan Rus vatandaş, daha sonra doğacak olan alay konusunun da baş mümessili olmuştur.
Sizi Gömeceğiz
Soğuk savaşın en şiddetli olduğu zamanlarda Sovyetler Birliği Başbakan’ı Nikita Khrushchev tarafından yapılan bir konuşma, işinin ehli olmayan biri tarafından, Rusçadan İngilizceye “sizi gömeceğiz” şeklinde çevrilmiştir. Başbakan aslında, “Gömüldüğünüz günleri de göreceğiz” şeklinde konuşmuştur. Doğru çevirisi de pek dostane bir mesaj içermiyor olsa da “sizi gömeceğiz” şeklindeki açıklamanın Amerika tarafından nükleer bir saldırı yapılacağı yönünde yorumlanmasıyla kıyaslanamaz bile. Bu dönemde soğuk savaş tansiyonu zirveye çıkmıştır.
Hiçbir Şey Yapma
2009 yılında HSBC tarafından bir çok ülkede yayınlanan reklam kampanyasının sloganı “Assume Nothing” diğer ülkelerde “Do Nothing” olarak çevrilmiş ve yayınlanmıştır. HSBC bu nedenle oluşan marka hasarını düzeltebilmek için 10 milyon dolarlık bir bütçe harcamak zorunda kalmıştır.