Fısıltı Çeviri Nedir?
İletişimin giderek daha büyük bir önem kazandığı günümüzde farklı ülkelerden, farklı kültürlerden, farklı dillerden insanların birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlamanın en önemli yolu çeviridir. Küreselleşen dünyada çevirinin önemi giderek artmakta ve çeviriye ihtiyaç duyulan alanlar da çoğalmaktadır. Bu alanlardan biri de sözlü iletişimdir. Farklı dillerden insanların, birbirlerinin dillerini bilmedikleri sürece, birbirleriyle ilk elden diyalog kurmaları ise oldukça zordur. Bu nedenle de sözlü çeviri türleri gelişmiştir. Ancak iki insan arasında diyalog kurmaya yardımcı olmak daha kolay bir işlemken bir konuşmacı ile bir dinleyici kitlesi arasında diyalog kurmaya çalışmak oldukça zordur. Bu durum ise simultane çevirinin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Simültane çeviri de kendi içinde alt alanlara ayrılmaktadır. Bu alanlardan en sık kullanılanı ise fısıltı çeviridir. Fısıltı çeviri temelde simultane çeviriyle oldukça benzerlik gösterir. Ancak fısıltı çevirinin kullanım alanı simültane çeviriye göre bir farklılık göstermektedir. Fısıltı çevirinin simultane çeviriden farklılıklarını size detaylarıyla açıklamak istiyoruz.
FISILTI ÇEVİRİNİN SİMÜLTANE ÇEVİRİDEN FARKI NEDİR?
Daha önceki yazılarımızda sizlere sözlü çeviri türlerinden simültane çeviri hakkında birkaç ufak bilgi vermiştik. Bu yazımızda ise fısıltı çeviriyi tanıtmak istiyoruz.
Simültane çevirinin bir alt türü, tabiri caizse “kardeşi” olan fısıltı çeviriye simültane çeviriden farklı olarak büyük topluluklardan ziyade birkaç kişiden oluşan küçük çaplı organizasyonlarda sıklıkla başvurulmaktadır. Temelde çevirmenin kısık bir sesle, konuşmacı ve dinleyiciyi ya da dinleyicileri rahatsız etmeden çeviriyi yapması ilkesine dayanır. Çevirmen küçük taşınabilir bir sistem kullanarak çeviriyi yapabilir, ya da hiçbir sistem kullanmadan da çeviriyi gerçekleştirebilir. Bu kullandığı sistem kablosuz kulaklıklardan ve telsiz veya mikrofon benzeri ufak bir cihazdan oluşur ve infoport sistemi olarak adlandırılır. Bir ya da iki kişiden oluşan toplantılarda, görüşmelerde ve temaslarda kullanılması simultane çeviriye göre daha çok tercih edilen bir türdür. Diplomatik görüşmelerde, ülkelerin devlet başkalarının, elçilerinin vs. ikili görüşmelerinde kullanılmaktadır. Ayrıca diğer kullanım alanları arasında dinleyicilerin hareket halinde olduğu özel turlar ve geziler, resmi olmayan toplantılar ve iki saatten daha kısa süreli toplantılar sayılabilir.
FISILTI ÇEVİRİNİN AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI
Fısıltı çevirinin da doğal olarak bizlere sağladığı avantajları ve dezavantajları vardır. İlk olarak; simültane çeviri için ödeyeceğiniz ücret fısıltı çeviri için ödeyeceğiniz ücretten daha azdır. Simultane çeviri sistemi daha karmaşık bir sistemdir ve kurulumu da her mekana yapılmayabilmektedir. Ayrıca simültane çeviri kabini kurulum bedeli, simültane çeviri ekipmanı bedeli ve bunun gibi bedeller fısıltı çeviri tercih edildiğinde daha hesaplı ve daha tasarruflu olacaktır. Çünkü fısıltı çeviri ekipmanı taşınabilir cihazlardan oluşmaktadır ve simültane çeviri ekipmanına göre hem temini daha kolaydır hem de ödeyeceğiniz ücret daha azdır. Ayrıca bazı zamanlar fısıltı tercüme için özel ekipman bile gerekmeyebilir.
İkinci bir avantajı ise mekan sınırlaması olmamasıdır. Örneğin bir yaz günün dışarıda, açık alanda görüşme ya da toplantı yapan küçük bir grubunuz var. Fısıltı çeviri yapacağınız zaman bu toplantının açık havada olması büyük bir problem olmaz. Ancak simültane çeviriye baktığımızda; grup, dinleyici kitlesi zaten fazlasıyla kalabalıktır. Simültane çeviri sistemini, simültane çeviri kabinini açık alanda kurmak ise neredeyse imkansızdır. Bu yüzden de fısıltı çeviri açık alanda da yapılabilmesiyle simültane çeviriye göre avantaj sağlar.
Üçüncü avantajı ise çevirmen ve çeviri hizmeti verdikleri müşterileri arasında birebir iletişimin olması sayesinde çeviri güvenilirliğinin artmasıdır. Fısıltı çeviride çevirmenler bir kabin yoluyla çeviri yapmadığı, çeviri hizmeti verdikleri müşterileriyle birebir diyalog içinde oldukları için çeviri ilk elden şekillenebilir ve düzenlenebilir.
Peki fısıltı çevirinin dezavantajları nelerdir? İlk olarak fısıltı çeviride çevirmen konuşmacıyla aynı ortamda bulunur ve dinleyici ya da dinleyicilere kısık sesle çeviriyi yapar. Ancak bu noktada bir karışıklık doğabilir, konuşmacıyla çevirmenin sesleri birbirine karışabilir bu da yapılan çevirinin kalitesini etkileyerek eksik ya da yanlış çeviriye sebep olabilir.
İkinci olarak çevirmen sürekli olarak kısık sesle konuşmak durumundadır ve bu çevirmeni oldukça zorlayan, yoran bir durumdur. Çünkü dinleyiciyi ya da dinleyicileri ve konuşmacıyı rahatsız etmemelidir. Ses tonu olması gerekenden daha yüksek olduğu takdirde konuşmacı ve çevirmenin sesleri birbirine karışabilir ve çevirinin anlaşılması daha güç hale gelebilir.
Son olarak da fısıltı çeviri ekipmanları bozulduğunda çevirmenler bu durumu kendi başlarına idare etmek zorundadırlar. Çünkü fısıltı çeviri ekipmanı kurmak için bir teknik ekip desteği gerektirmez. Bu yüzden de böyle bir durumla karşılaşıldığında çevirmen elinde mevcut olan ekipman hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi değilse durumun üstesinden gelmek zorlaşabilir.