Kitap Çevirilerinin Önemi
Geçmişten günümüze iletişim her zaman hayatımızın önemli bir parçası olmuştur. Birbirimize dertlerimizi anlatmak, birbirimizden nasıl olduğundan haberdar olmak ya da toplumsal açıdan bakacak olursak diğer toplumların durumlarından haberdar olmak ve kültürler arası iletişimi sağlamak her zaman hayati önem taşımıştır. Ancak konu birbirinden farklı dilleri konuşan insanların, birbirlerinden farklı dilleri konuşan toplumların ve kültürlerin iletişim kurmasına geldiğinde zaman zaman bu iletişim kurma sürecinde pürüzler ortaya çıkabilmektedir. Sizin bilmediğiniz başka bir dili konuşan bir kişiyle veya kurumla iletişim kurmak durumunda kaldığınızda ya da aşina olmadığınız bir kültürde yaşanan gelişmeleri toplum olarak takip etmek istediğinizde zaman zaman zor durumlarda kalınabilir. Bu durumda imdadınıza yetişecek olan şey çeviridir. Günümüzde insanların bilgilenme ihtiyacı giderek artmakta; aynı oranda da birçok yazın ürünü ortaya çıkmaktadır. Bu ürünler her kültürden insanı da aynı oranda ilgilendirmektedir. Ancak birçok insan farklı kültürlere, farklı yabancı dillere aşina olmayabilir. Bu durumlarda ise yardımımıza çevirmenler koşar. Çevirmenler bize farklı kültürlerin ürünlerini ellerinden gelen en doğru ve en düzgün biçimde aktaran insanlardır. Farklı kültürlerde ortaya çıkan ürünleri bizim de bu ürünlerin içerdikleri bilgiye sahip olabilmemiz için bizlere aktarırlar. Yine farklı kültürlerde ortaya çıkan edebiyat ürünleri de her kültürden insanın ilgisini çeken ürünler olabilir. Bu durumda kitap çevirisine başvurulur. Kitap çevirisi yazılı çevirinin bir alt türü olmaktan ziyade çok farklı türleri içinde barındıran daha kapsamlı bir türdür. Bu nedenle kendine özgü çeviri stratejilerine sahiptir. Farklı birçok türü bünyesinde barındırabilen bir tür olan edebiyat çevirisi birçok çevirmenin her farklı tür için farklı derecede zorlanabileceği bir türdür. Gelin kitap çevirisinin önemini tüm ayrıntılarıyla kavrayalım.
KİTAP ÇEVİRİSİ
Kitap çevirisinde önemli noktalardan biri, kitap çevirmenliğine tam zamanlı olarak mı, yoksa yarı zamanlı olarak mı vakit ayıracağınız olabilir. Bu işi tam zamanlı olarak yapabilmeniz için bir yayınevinin size aylık, düzenli ödeme yapması gerekir. Yayınevinin size aylık ödeme yapmaması gibi bir durum yarı zamanlı çalışıyor olmak için de söz konusu değildir; yayınevi siz yarı zamanlı çalışıyor olsanız da size aylık ve düzenli ödeme yapmalıdır. Ancak bu talepte sizin bulunmanız, gerekirse aylık ödeme almadan çeviriye başlamamanız önerilir. Diğer bir nokta ise bir ayda çıkarabileceğiniz iş miktarıdır. Tahmini rakamlara göre yarı zamanlı bir çevirmenin yaklaşık olarak ayda 90 sayfa çevirebileceği, tam zamanlı çalışan bir kişinin ise yaklaşık 300 sayfa civarı çeviri yapabileceği söylenebilir. Metin türü ile elinizdeki çevrilecek metinde bir sayfaya sığdırılan sözcük sayısının da bu performansı belirlemek adına göz önünde bulundurmak gerektedir.
ÇEVİRİ SÜRECİ
Yayınevleri sizden öncelikle deneme çevirisi isterler. Ancak deneme çevirisini başarılı bir şekilde tamamlamanız, kitap çevirisini sorunsuz tamamlayacağınız anlamına gelmez. Kitaptan birkaç sayfa çevirdikten sonra çalışmanızı yayınevi editörüne mutlaka göndermeniz gerekir. Çevirinizin sorunsuz ilerlediği konusunda mutlaka teyit alıp, eksik görülen yerleri öğrenmeniz işin temelindeki problemlerin çözülerek daha sağlam bir ürün ortaya konulmasına yardımcı olur. Her yayınevinin takip ettiği bir yazım kılavuzu vardır. Bu kılavuzu mutlaka öğrenin, edinin. Yine birçok yayınevinin, çevirmenlere göndermek üzere terim listeleri ve stil kılavuzları bulunur. Noktalama işaretlerinin kullanımından çeviride tercih edilecek temel yöntemlere kadar birçok yönerge bu belgelerde mevcuttur. Çevirmen olarak kendi tercihlerinizi çevirinize elbette yansıtacaksınız, ancak öncesinde yayıneviyle aynı fikirde olup olmadığınızı öğrenmek için bu gibi kılavuzları incelemeniz sizin yararınıza olacaktır.